Telefon ve bilgisayar gibi cihazlarda oyun oynamak birçok insanın yaptığı bir şeydir. Ancak insanlar bu oyunlara bağımlı olur ve tüm zamanlarını oyun oynayarak geçirirler. Oyun bağımlılığı nedir? Oyun bağımlılığı nasıl bırakılır? Oyun bağımlılığı belirtileri nelerdir? İşte aklınıza gelebilecek bütün sorular ve cevapları.
Video oyunları 1970’lerden beri insan yaşamının bir parçası olmasına rağmen, bu oyunların sağlık üzerindeki potansiyel olarak zararlı etkilerine yönelik araştırmalar hala devam etmektedir.
Oyun Bağımlılığı Nedir?
Oyun bağımlılığı önemli bir sağlık sorunudur. Günümüzde teknolojinin ilerlemesi ile birlikte birçok oyun oyuncular tarafından tasarlanmakta ve sunulmaktadır. Oyun bazen dikkatin dağılmasına ve eğlenceye öncelik verir. Ancak bazı insanlar bütün gününü oyun oynayarak geçirebilir. Oyun bağımlısı kişiler günlük yaşamlarında tüm zamanlarını oyun oynayarak geçirirler. Oyunun hem psikolojik hem de fiziksel etkileri vardır. Sürekli oynayan kişiler aynı noktalara bakıp aynı şekilde otururlar bu da büyük sağlık sorunlarına neden olur.
Video oyunları ve internet bağımlılığı henüz Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından bağımlılık olarak tanımlanmasa da Dünya Sağlık Örgütü’nün tıbbi referans kitabı International Classification of Diseases’in 2018 versiyonuna “bilgisayar oyunu bağımlılığı” başlığıyla eklenmiştir. Akıl hastalığının teşhisinde rehber olarak kullanılan DSM-5 bağımlılığında bahsedilmese de, bu kitabın üçüncü ekinde teşhis prosedürleri kumar bağımlılığı ile hemen hemen aynı şekilde tanımlanmıştır.
Oyun Bağımlılığı Belirtileri Nelerdir?
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz tanımlara göre, bir kişi en az bir yıl veya daha fazla aşağıdaki davranışlara sahipse, oyun bağımlısı veya internet bağımlısı olarak kabul edilebilir:
- Oyunlara fazla kafa yormak.
- Oyun oynanmadığında, kötü hissetmek veya yoksunluk belirtileri göstermek.
- Kontrol etmeye çalışsa da oyun oynamamayı başaramamak.
- Okulda, işte veya evde çok fazla oyun oynamaktan kaynaklanan sorunlar varsa.
- Oyun oynama zamanını gizlemek için akrabalara veya başkalarına yalan söylemek.
- Eskiden yaptığı aktiviteleri yapmamak.
- Üzgün hissettiğinizde ruh halinizi yükseltmek için oyun oynamak.
- İlişkileri, işleri, eğitimi veya kariyer fırsatlarını ertelemek.
Oyun Bağımlılığının Etikleri
Oyun bağımlılığının psikolojik etkilerinin yanı sıra bazı fiziksel etkileri de vardır. Bunlara yorgunluk, migren ve yüksek konsantrasyonun neden olduğu göz ağrısı, karpal tünel sendromu (ellerde uyuşma, karıncalanma, ağrı, güçsüzlük ve sakarlık gibi semptomlarla birlikte) dahildir. Buna ek olarak, bir kişi küçük görevlerden kaçınarak çok fazla zaman harcayarak kişisel temizliği ve bakımı bozulur. Diğer kompulsif bozukluklar gibi, video oyunu bağımlılığının da ciddi olumsuz sonuçları olabilir.
Bağımlılık, uygun şekilde yönetilmezse daha kötü ve uzun vadeli yan etkilere neden olabilir. Örneğin, video oyunları bağımlısı olan biri, “oyun oynamak için genellikle uyumaktan veya yemek yemekten kaçınır”. Kısa vadeli etkiler açlık ve yorgunluğu içerirken, sonunda uyku bozukluklarına veya kiloyla ilgili sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle henüz gelişimini tamamlamamış ergenlerde bu durum ileride ortaya çıkabilecek ciddi hastalıklara zemin hazırlamaktadır.
Oyun Bağımlılığı Nasıl Bırakılır? Oyun Bağımlılığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Özellikle, çocuklarının oyun bağımlısı olmasını önlemek için ebeveynlerin atabileceği bazı adımlar vardır.
- Oyun oynama ve internette geçirme süresi koyun ve bu süreyi takip edin.
- İnternete girecek veya oyun oynayabilecek eşyaları odanızda saklayın. (Geceleri oyun oynamamaları için)
- Çocuklarınıza kültürel, sanatsal, egzersiz ve fiziksel aktivite konusunda ilham verin
- Herhangi bir spor klubüne yazdırın. Bu dövüş, futbol, basketbol veya voleybol olabilir.
Bu maddeler, çocukların oyun oynamadığını hissettiren yoksunluk sendromlarının ortadan kaldırılması açısından oldukça önemlidir. Oyun bağımlılığı bir yana bu maddeler uzun süre oturmaktan kaynaklanan sağlık risklerinide azaltır.
Kişi kendisinde veya çevresinde bağımlılık riski olduğunu hissediyorsa, öncelikle oyun oynayarak geçirdiği süreye bir sınır koymalı ve bu sınırlara uymaya özen göstermelidir. Spor olmayan hobiler ve aktiviteler takip edilmeli ve fiziksel aktiviteler yaptırılmalıdır. Bütün bunlar işe yaramazsa, profesyonel yardım almanız gerekir.
Oyun Bağımlılığı Ne Sıklıkla Ortaya Çıkar?
Oyun bağımlılığı ile ilgili yapılan kapsamlı bir araştırma çalışması, özellikle 14-17 yaş arasındaki gençler arasında oyun bağımlılığı gözlemlendi. Yedi farklı Avrupa ülkesini kapsayan bu çalışmada, 12.938 gençten oluşan bir grubun %1.6’sının tüm kriterleri karşıladığı ve %5.1’inin riskli olduğu görülü. Ülkemizde bu konuda sınırlı sayıda çalışma olmasına rağmen İstanbul’da 95 genç üzerinde yapılan bir araştırma, oyun bağımlılığı yaygınlık düzeyinin %9,4 olabileceğini gösterdi. Klasik bir deyişle, her 10 gençten biri oyun bağımlısı haline gelebilir.
Süper bilgisayar nedir ne işe yarar adlı yazımızı okumadyısanız okumanızı tavsiye ederiz.